Қазақстандық жазушы, әдебиеттанушы, әдеби сыншы, мәдениет пен гуманитарлық ғылымдарды дамытуға арналған «Мусагет» қоғамдық қорының негізін салушы және президенті. 1999-2008 жылдары Алматыда әдебиет курстарын басқарған. Заманауи қазақстандық әдебиетті дамытуға елеулі үлес қосты. Лақап аты – Ольга Марк.
Ольга Маркованы еске алуға арналған Qalamdas әдеби сыйлығы қазақ пен орыс тілдерінде жазатын дарынды қазақстандық авторларды қолдап қана қоймай, олардың басын қосып, алдағы бірлесіп өркендеуі үшін ортақ шығармашылық кеңістікті қалыптастыруды мақсат етеді. Сонымен қатар, әдеби сыйлықтың тағы бір мақсаты – Қазақстанда көркем аударма мен әдеби сынды қолдау және дамыту.
Әдеби сыйлықтың байқауы екі тілде келесі төрт номинация бойынша өткізіледі: «Поэзия», «Проза», «Әдеби сын» және «Көркем аударма». Қазақстанда тұратын 18 жастан асқан барлық авторлар байқауға өтінім беруге құқылы. Бұл жаңа көркем аудармалардың пайда болуына, қазақтілді мен орыстілді әдебиеттердің жақындасуына және Қазақстанда әдеби сын саласының дамуына септігін тигізеді.
Байқаудың әділ өтуі үшін үміткерлердің жұмыстары қазылар алқасына автордың аты-жөнін көрсетпей беріледі, ал қазылар алқасының құрамына тек қазақстандық қаламгерлер ғана емес, шетелдік ақын-жазушылар мен әдеби сыншылар шақыртылған.
ҚАЗАҚ ТІЛІ
«Проза» номинациясы
Гүлден Жылкелдиева (Алматы)
Есбол Нұрахмет (Астана)
Бибизада Бекжан (Алматы)
Жантас Еркінұлы (Астана)
Үміт Зұлхарова (Алматы)
«Поэзия» номинациясы
Балғын Апбасхан (Қостанай облысы)
Ұмтыл Зарыққан (Астана)
Нұрбек Нұржан (Алматы)
Ақжан Аманжол (Алматы)
Айбол Исламғали (Орал)
«Әдеби сын» номинациясы
Орақ (Алматы)
Сағыныш Намазшамова (Талдықорған)
Шынар Әбілда (Алматы)
Анар Абдуллина (Семей)
«Көркем аударма» номинациясы
Нуржан Туменов (Алматы)
Адольф Арцишевский (Алматы)
Орал Арукенова (Алматы)
Нұрасыл Зиядабек (Алматы)
Әлихан Махашов (Алматы)
ОРЫС ТІЛІ
«Проза» номинациясы
Николай Зайцев (Алматы облысы, Талғар қаласы)
Лидия Кошутская (Алматы)
Елена Сенина (Қарағанды)
Зоя Фалькова (Алматы)
Елена Ульяненко (Алматы)
«Поэзия» номинациясы
Заир Асим (Алматы)
Алена Макеева (Павлодар облысы, Ақжол ауылы)
Вика Смирнова (Астана)
Евгений Барабанщиков (Алматы)
Ирина Кузнецова (Алматы)
«Әдеби сын» номинациясы
Асель Омар (Алматы)
Мурат Уали (Алматы)
Анастасия Кириенко (Алматы)
Елена Вайберт (Павлодар)
Асет Сыздыков (Астана)
«Просто́р» – бұл Қазақстанда орыс тілінде шығатын әдеби-көркем журналдардың ақсақалы. Қазақстанда 1933 жылдан бері жарық көріп келеді.
«Дактиль» — 2019 жылы қалың әдеби журналдардың үлгісімен құрылған ай сайынғы желілік әдеби журнал. Бастапқыда қазақстандық орыс тілді авторларға арналғанымен, қазіргі уақытта журнал қазақстандық әдебиетпен қатар Ресей, Украина, Өзбекстан, Қырғызстан, Эстония, Греция, Германия, АҚШ сынды жақын және алыс шетел елдері авторларының шығармаларын жариялап келеді. 2021 жылдан бері қос тілде шығатын журнал қазақ тілді және орыс тілді ақын-жазушылар мен драматургтер үшін бірыңғай алаңға айналды.
Ақын, журналист, қазақстандық «Дактиль» онлайн әдеби журналының бас редакторы және «Поэзия» бөлімінің редакторы. Алматылық ашық әдебиет мектебінде поэзия мен әдеби сын семинарларын (2017-2018, 2020-2021 жылдары), «СТиХИ» баспасының Мәскеу студиясының ұйымдастыруымен өткен поэзия семинарларын бітірген (2021). Шығармалары «Плавучий мост», «Звезда», «Дружба народов», «Юность», «Формаслов», «Крещатик», «Этажи» ресейлік әдеби журналдарында, қазақстандық «Простор», «Тамыр» журналдарында, Literra NOVA альманахында жарияланған. СЭИП қорының Қазақстанда өткен әдеби фестивальдерінің (2019 және 2021 жылдары), Almaty Writing Residency қатысушысы (2021). Екі өлеңдер кітабының авторы. Өлеңдері ағылшын және неміс тілдеріне аударылған.
Қазақстандық ақын, балалар жазушысы. Алматыда тұрады. «Мусагет» қоғамдық қорының жазушылық шеберлік курсын, А.М. Горький атындағы Әдебиет институтының Жоғары әдебиет курстарын (балалар әдебиеті семинарын, 2007-2009 жылдары) бітірген. Екі өлеңдер жинағының авторы, балалар мен жасөспірімдерге арналған үш кітаптың бірлескен авторы. Шығармалары ресейлік және қазақстандық қағаз басылымдарда мен желілік журналдарда (соның ішінде «Полутона», «Формаслов», «Лиterraтура», «Юность», «Дружба народов», «Әдебиет порталы», «Аполлинарий», «Дактиль») жарияланып келеді. Ресей, ТМД және шет елдердің жас жазушыларының форумдарына қатысушы. Алматылық ашық әдебиет мектебінде проза мен балалар әдебиеті семинарын, жастар әдебиеті шеберханаларын жүргізеді.
Драматург, театртанушы, аудармашы. Т. Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясын «театртану» мамандығы бойынша, Абылай хан атындағы Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері университетінің аударма ісі мамандығы бойынша тамамдаған. «Мусагет» қоғамдық қорының жазушылық шеберлік курсына қатысушы. Пьесаларының оқылымдары «ARTиШОК» театрында (Алматы, 2005 – 2006 жылдары), «Статус Плюс» студиясының ұйымдастыруымен «Ильхом» театрындағы фестивальде (Ташкент, 2009) өткен. Алматылық ашық әдебиет мектебінде театр және кинодраматургия семинарын, жастар әдебиеті шеберханаларын жүргізеді. Шығармалары Text Only желілік журналында, Literra Nova әдеби альманахында жарияланған.
Жазушы. 1988 жылы дүниеге келген. Жоғары заңгерлік білімі бар. СЭИП қоры ұйымдастыруымен өткен XVIII және XIX Жас жазушылар форумдарына қатысушы. Шығармалары «Дружба народов», «Юность», «Автограф» журналдарында, «Дактиль», «Лиterraтура», «Формаслов» онлайн әдеби журналдарында, LiterraNova (2018) әдеби альманахында, «Дорога без конца» проза жинағында жарияланған.
Қазақстандық жазушы әрі драматург. Төрт проза кітабының авторы, шығармалары бірқатар қазақстандық және шетелдік әдеби журналдар мен жинақтарда жарияланған. «Русская премия» әдеби сыйлығының екі мәрте иегері, драматургия байқаулары мен фестивальдерінің финалисті әрі иегері. Ольга Маркова атындағы Алматылық ашық әдебиет мектебінің негізін салушылардың бірі. Қазақстанда өткен әдеби форумдар мен фестивальдердің бірлескен ұйымдастырушысы. С.А. Герасимов атындағы Бүкілресейлік мемлекеттік кинематография институтының сценарий-кинотану факультетін тамамдаған. Мәскеу жазушылар одағы мен қазақстандық ПЕН-клубтың мүшесі. Алматыда тұрады.
Қазақстандық жазушы, драматург. Т. Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының «кинотеледраматургия» мамандығын Қазақстанға еңбегі сіңген жазушы, драматург Сұлтанәлі Балғабаевтың шеберханасынан бітірген. Дулат Исабеков секілді классик жазушыдан тәлім алған. Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ академиялық драма театры жас драматургтер арасында өткізген байқауының (2015), Шығыс Қазақстан облысының Дін істері басқармасының ұйымдастыруымен «Терроризмге қарсы драмалық шығарма» байқауының жеңімпазы (2017), «Тәуелсіздік толғауы» республикалық байқауының «Отбасы құндылықтарын айшықтайтын ең үздік пьеса» аталымының иегері (2017), «Драма.KZ» заманауи драматургия фестивалінің финалисті (2018), 2021 жылғы «Алтын тобылғы» әдеби байқауының «Жылдың үздік драматургиясы» аталымы бойынша, 2022 жылы Қазақстан Республикасының Ұлттық академиялық кітапханасы ұйымдастырған «Жыл үздігі» конкурсының «Жылдың үздік драматургі» номинациясы бойынша, 2022 жылы Қазақ ПЕН клубы ұйымдастырған «Жастар туралы сөз. Жастар сөйлесін» әдеби форумының «Проза» аталымы бойынша, 2023 жылғы «Еңлікгүл» сыйлығының «Жылдың үздік драматургі» номинациясы бойынша жеңімпазы. Ташкент қаласында өткен «IV Театр жастары форумының», алғашқы Алматы Жазушылар Резиденциясының қатысушысы (2021). Шығармалары «Қазақ әдебиеті», «Жас Алаш» газеттерінде, «Әдебиет порталы», «Мәдениет порталы», «Қаламгер» сайттарында, «Адырна» және «Литерра» журналдарында жарияланған. «Махаббатым – constant» және «Параллель» романдарының авторы (2019, 2022). Әңгімелері орыс, түрік, ағылшын тілдеріне аударылған. «Туған күніңізбен, анашым» және басқа пьесалары бірқатар қазақстандық театрларда, Тәжікстандағы Конибодом қаласындағы театрда сахналанды. Бірнеше пьесаны орыс тілінен қазақшаға аударды (Александр Островский, Всеволод Вишневский, Иван Вырыпаев, Исмаил Иман, Айнұр Кәрім, Ольга Малышева). «Burshaq» шығармашылық бірлестігінің негізін қалаушылардың бірі. «Дактиль» әдеби онлайн журналының қазақ бөлімінің жетекшісі.
Ақын, прозашы, ағылшын және қазақ тілдерінен аударатын әдеби аудармашы. Астанада тұрады. Санкт-Петербург мәдениеті академиясын «кино режиссері» мамандығы бойынша тамамдаған. Алты өлеңдер кітабының авторы. Шығармалары қазақ, ағылшын, испан, қытай, неміс, португал, серб және француз тілдеріне аударылып, Қазақстан, Аргентина, Бельгия, Израиль, Ресей, Португалия, Сербия, АҚШ және Украина елдеріндегі әдеби журналдарда жарияланып келеді («Аполлинарий», «Артикуляция», «Арион», «Балкон», «Воздух», «Волга», «Дактиль», «Двоеточие», «Лиterraтура», «Новая Юность», «Носорог», «Простор», «Трамвай», «Цирк Олимп+TV», «Эмигрантская лира», First Class, Paradigma, TextOnly, және т.б.). Өлеңдері «Явь и сны: Новая поэзия Казахстана», «Освобождённый Улисс: Современная русская поэзия за пределами России», «Солнце без объяснений», «Современный русский свободный стих: по материалам Фестивалей свободного стиха /1990 – 2018/», «Как становятся экстремистами», «Антология анонимных текстов» антологияларына, «Графит», «Прогулка», «Сквозь свет», Mesopotamija, Na barje, Poesia A Sul альманахтарына енген. Қазақстан, Бельгия, Германия, Ресей мен Франция елдерінде өткен әдебиет фестивальдеріне қатысушы. АҚШ-тағы CEC ArtsLink Қоры ұйымдастырған халықаралық байқаудың, Нидерландтағы HIVOS Қорының қолдауымен өткен Novellasia халықаралық әдеби байқауының жеңімпазы, «Эмигрантская лира» халықаралық поэзия байқауының күміс жүлдегері (Бельгия-Франция). 2020 жылдан бері тәуелсіз халықаралық редакторлар тобының жетекшілігімен жарыққа шығып келетін ANGIME полилингвистикалық журналының редакторы. Деректі фильмдер, танымдық телебағдарламалардың, отандық әрі шетелдік мерзімді баспасөзде шыққан мақалалар мен эсселердің авторы.
Әдебиеттанушы, «Әдебиеттану» мамандығы бойынша PhD, М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының аға ғылыми қызметкері. «Шетелдердегі қазақ әдебиеті» (2014), «Қазіргі қазақ әдебиеті: есімдер мен оқиғалар» (2017), «Ұлттық әдебиет және еліміздің зияткерлік әлеуеті (Тәуелсіздік дәуіріндегі проза)» (2017) атты ұжымдық монографиялардың, 30-дан астам ғылыми мақаланың авторы. «Қазақ прозасындағы мистика» (2020-2022), «Қазіргі әдебиеттану және когнитивтік парадигма» (2021-2023) деп аталатын ғылыми жобалардың орындаушысы. Ғылыми мақалалары халықаралық Scopus базасындағы «Bilig» журналы мен ҚР БҒМ БҒСБҚК ұсынған басылымдарда жарық көрген. «Орта Азия әдебиеті: постотаршылдық эстетика және әдеби байланыстар» (2022-2024) деп аталатын мемлекеттік гранттық ғылыми жобаның жетекшісі. Орыс, түрік, ағылшын, қырғыз, өзбек тілдерін біледі.
Әдебиеттанушы, филология докторы (PhD). М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университетін «орыс тілі мен әдебиетінің мұғалімі» мамандығы бойынша, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің магистратура мен докторантурасын «филология» мамандығы бойынша тамамдаған. «Постмодернистік прозадағы нарративті стратегиялар» тақырыбындағы докторлық диссертациясын қорғады. М.Х. Дулати атындағы ТарӨУ, Абай атындағы ҚазҰПУ секілді ЖОО-нда дәріс оқыған. 2018 жылдан бері Алматылық ашық әдебиет мектебінде (ААӘМ) дәріс оқып келеді. Әдебиеттану мен лингвистика саласындағы ғылыми еңбектердің авторы, «Корей диаспорасының әдебиеті» (2013), «Қазақстанның постмодернистік әдебиеті» (2014), «Дискурс пен коммуникация» (2015), «Зерттеу модельдеріндегі плюрицентрикалық тілдер» (2020) атты монографиялардың бірлескен авторы, Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептерінің 9-шы сыныптарына арналған орыс әдебиеті пәні бойынша оқулықтың бірлескен авторы («Жазушы» баспасы, 2019).
Алексей Торк (шын аты – Алишер Ниязов) Тәжікстанда дүниеге келіп, осы елде 1990 жылдардың ортасына дейін тұрған. Тәжік БАҚ-нда жұмыс істеген. 1996 – 1999 жылдары ИТАР– ТАСС-тың Қырғызстандағы тілшісі болған. 2000 жылы ОРТ телеарнасындағы «Вместе» бағдарламасының арнайы тілшісі, содан кейін РИА агенттігінің Қырғызстан мен Қазақстандағы тілшісі ретінде жұмыс істеген. Тәжікстандағы және Қырғызстанның оңтүстігіндегі әскери қақтығыстар туралы жазған.
Жазушылықпен 2000 жылы айналыса бастады. «Пенсия» әңгімесі автордың бірінші жарияланған шығармасы болып, 2006 жылы «Дружба народов» журналында басылып шықты. Бұл әңгіменің желісімен МХАТ-та «Тутиш» атты қойылым сахналанды (МХАТ-тың 110 маусымының Кіші сахнасындағы алғашқы қойылымы).
2010 жылы «Фархад пен Шырын» әңгімелер жинағы үшін Русская премияның иегері болған.
2023 жылдан бастап Алматыда тұрып, журналист ретінде жұмыс істеп келеді.
Садықова Айнагүл – жазушы, аудармашы, әдебиеттанушы. «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы, түрлі мемлекеттік тапсырыстар аясында Т.Уайлдер, Ф.Кафка, А.Маршалл, А.Рюноскэнің шығармаларын аударған. 2004-жылғы Республикалық Жас жазушылар, сыншылар, эссеистер мен аудармашылар байқауының «Көркем аударма» номинациясы бойынша бас жүлдегері. MECENAT.KZ – Қазақстан туралы үздік романы әдеби конкурсының финалисі (2022), «Күзгі әуен» романының авторы. Жоо-нда оқытушылық, ғылыми жұмыс, «Хабар», «Первый канал Евразия» телеарналарында шығармашылық жұмыс тәжірибесі бар. ҚР Жазушылар Одағының мүшесі. Ғылым магистрі.
